Η πολιτική κατάσταση στη γειτονική Αλβανία έχει εκτραχυνθεί επικίνδυνα. Εδώ και ενάμιση χρόνο υπάρχει πρόβλημα, αλλά πλέον τα πράγματα έχουν φτάσει στο απροχώρητο και δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε πως η επόμενη μέρα προβλέπεται να έχει μελανό χρώμα. Για να καταλάβουμε, όμως, πώς φτάσαμε ώς εδώ, πρέπει να δούμε τι έχει προηγηθεί. Στην πολιτική, όπως και στην οικονομία, δεν φτάνει μόνο η ανάγνωση της παρούσας κατάστασης για να βγουν σωστά συμπεράσματα.
Στις πρώτες μέρες του ξεσηκωμού των φοιτητών στην Αλβανία, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, το σύνθημα που κυριαρχούσε σε όλη τη χώρα, με αρχή την Πανεπιστημιούπολη των Τιράνων, ήταν το «Ελευθερία και Δημοκρατία»! Μας είχαν λείψει τόσο πολύ και τα δύο. Τόσο πολύ που στην πραγματικότητα ήταν ελάχιστοι αυτοί που ήξεραν πραγματικά τι σημαίνουν.
Το απολυταρχικό καθεστώς του Εμβέρ Χότζα, ευτυχώς σχεδόν αναίμακτα, έπεσε και, ο έξω κόσμος είδε τότε τον «σοσιαλιστικό παράδεισο» που ζούσε ο ταλαιπωρημένος λαός, ενώ οι Αλβανοί ανακάλυψαν έκπληκτοι πως η Δύση ούτε κάτω από γέφυρες ζούσε, ούτε εισήγαγε καλαμπόκι από την Αλβανία για να ζήσει, ούτε η νεολαία της τρελαινόταν πίνοντας κόκα - κόλα.
Οι νέοι κυβερνώντες, στην πλειονότητά τους πρώην τέκνα του ανατραπέντος καθεστώτος, ανέλαβαν ένα......δύσκολο ομολογουμένως έργο: πέραν της δημοκρατικοποίησης των θεσμών και του κομματικού κράτους, έπρεπε να βρουν τρόπους να ορθοποδήσει η οικονομία που βρισκόταν σε τραγική κατάσταση. Οι ακραίες φωνές για «ξερίζωμα όλων των συμβόλων του κομμουνισμού» συμπεριέλαβαν και κάθε είδους υποδομής που έτσι κι αλλιώς ήταν σε άθλια κατάσταση. Παρατηρήθηκαν τραγικές περιπτώσεις μέχρι και γκρεμίσματος φούρνων ψωμιού, σχολείων, στύλων της παροχής ρεύματος ή τηλεφωνικής γραμμής, κόψιμο δένδρων, μπάζωμα των αποθεμάτων νερού, διάλυση κέντρων υγείας, κατάληψη κρατικών γραφείων και μετατροπή τους σε οικίες, στρατόπεδα μετετράπησαν σε μικρές επιχειρήσεις και άλλα τέτοια φαιδρά και άκρως «δημοκρατικά».
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η νέα κυβερνητική «δημοκρατική» ομάδα έβαλε τη χώρα σε μια απίστευτη οικονομική περιπέτεια, νομιμοποιώντας και ενθαρρύνοντας τις περίφημες πυραμίδες. Ο κόσμος συνωστιζόταν σε αυτές για να καταθέσει τα λιγοστά του χρήματα, που σε πολλές περιπτώσεις προέρχονταν από την πώληση ακόμα και του ίδιου του σπιτιού, με την ελπίδα της αποκόμισης εξωπραγματικών κερδών από τα υποσχόμενα τρελά επιτόκια. Οι λίγες φωνές που ακούγονταν για τον κίνδυνο κατάρρευσής τους και τις τραγικές συνέπειες που θα είχε αυτό, είτε κατηγορήθηκαν για οπισθοδρομικές και «κομμουνιστικές που δεν θέλουν την προκοπή του τόπου», είτε αποδόθηκαν στην προσπάθεια του φυλακισμένου ηγέτη των νέο-σοσιαλιστών, Φατός Νάνο, να «εμποδίσει τις μεταρρυθμίσεις» που είχε αναλάβει η κυβέρνηση.
Και ύστερα ήρθε η κατάρρευση. Και των πυραμίδων αλλά και του κράτους. Ο κόσμος βρέθηκε εν μιά νυκτί στον δρόμο και απένταρος, χάθηκαν πολλές περιουσίες που είναι η αλήθεια πως δεν αποκτήθηκαν όλες με νόμιμο τρόπο, ο έλεγχος ξέφυγε από το αδύναμο κράτος και πέρασε ολοκληρωτικά στις μάζες. Άναυδος ο πολιτισμένος κόσμος τότε, παρακολούθησε την απόλυτη αναρχία που εγκαταστάθηκε στην καρδιά των Βαλκανίων. Μια χώρα που διψούσε για δημοκρατία και ελευθερία, μέσα σε μια πενταετία έκανε άλματα προς τα πίσω. Ο Σαλί Μπερίσα, ως πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνον τον καιρό, έχασε πλήρως τον έλεγχο. Οι υπουργοί της κυβέρνησής του, είτε έγιναν φυγάδες υπό τον φόβο του λιντσαρίσματος, είτε κρύφτηκαν όπως - όπως σε διάφορα μέρη της χώρας. Ο ίδιος ήταν σχεδόν ο μόνος που άντεξε, έχοντας όμως γύρω του, ολόκληρο στρατό. Αποτελούμενο είτε από τους νόμιμους φύλακές του, που για πρόεδρο δημοκρατικής χώρας αποτελούσαν τεράστια πρόκληση για τον πολυπληθή αριθμό τους, είτε από εθελοντές(!) που κατέβηκαν από τον Βορρά. Ο κίνδυνος μιας εμφύλιας σύρραξης, που θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες και για τις όμορες χώρες, δεν ήταν μόνο μακρινό ενδεχόμενο, αλλά τραγική σχεδόν πραγματικότητα. Αποφεύχθηκε στο πάρα πέντε, με την αποφασιστική συμβολή της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Έτσι, είδαμε ειρηνευτικά στρατεύματα στην καρδιά της Ευρώπης στο τέλος του εικοστού αιώνα και στην αυγή του εικοστού πρώτου!
Όλα αυτά πέρασαν όμως, αν και όχι χωρίς κόστος ακόμα και σε αίμα, και η χώρα ορθοπόδησε οικονομικά, αλλά και κοινωνικά. Ώσπου ξαναήρθε στην εξουσία η ίδια πολιτική ομάδα που την άφησε με τα όπλα. Με διάφορες συμμαχίες και μηχανορραφίες, το 2005 ο Σαλί Μπερίσα ξαναβρέθηκε στην κυβέρνηση, εκμεταλλευόμενος πάντως και τις πολλές και όχι άδικες κατηγορίες για διαφθορά του προκατόχου του στο κυβερνητικό μέγαρο, Φατός Νάνο. Και αν στην πρώτη του θητεία ο Σαλί Μπερίσα κράτησε μερικά προσχήματα, με την ανάληψη της δεύτερης ξεπέρασε και τον εαυτό του. Η διαφθορά έγινε το σήμα κατατεθέν της κυβέρνησής του.
Προκειμένου να σχηματίσει κυβέρνηση συμμάχησε με τον πρώην σοσιαλιστή πρωθυπουργό και νυν «αντάρτη» Ιλίρ Μέτα, προκαλώντας τη μήνη της εκλογικής βάσης των σοσιαλιστών. Ο Μέτα, από την πλευρά του, υπήρξε σφοδρός επικριτής των μεθόδων Μπερίσα, ώσπου μυρίστηκε εξουσία. Τα ξέχασε όλα και έγινε αντιπρόεδρος και υπουργός των Εξωτερικών. Βουλευτής του κόμματός του ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών και μέσα σε ένα χρόνο προκάλεσε ένα οικονομικό θαύμα. Όχι φυσικά για τη χώρα, αλλά για τον εαυτό του! Μπήκε στην κυβέρνηση δηλώνοντας ως περιουσία 30.000 ευρώ δανεικά και, μέσα σε ένα χρόνο, το πόθεν έσχες του ανέφερε 1,8 εκατομμύρια ευρώ κέρδος! Και μόλις διώχθηκε από την κυβέρνηση ο Ιλίρ Μέτα, ο παραιτηθείς υπουργός Οικονομικών Ντριτάν Πρίφτι έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο, στο οποίο εμπλέκει σε τεράστιο οικονομικό σκάνδαλο τον σύντροφό του στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, Ιλίρ Μέτα, τον ώς τότε αντιπρόεδρο και υπουργό Εξωτερικών της χώρας.
Ο Μέτα παραιτήθηκε από την κυβέρνηση, η αντιπολίτευση ζητεί την παραίτηση της κυβέρνησης και εκλογές, αλλά έχοντας ξοδέψει για περίπου ενάμιση χρόνο πολλές δυνάμεις ζητώντας καταμέτρηση των ψήφων, εφόσον η ίδια θεωρεί πως έχασε άδικα από το κόμμα του Μπερίσα, δείχνει χωρίς την απαιτούμενη φρεσκάδα. Η επόμενη μέρα δείχνει δύσκολη. Η αλβανική κοινωνία δεν έχει παράδοση στις δημοκρατικές αντιδράσεις και ο φόβος μια τραγικής επανάληψης του '97 δεν έχει εξαλειφθεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου