Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2011

Τομάς Σεγκόβια - Ο αυτοεξόριστος ποιητής

Έφυγε χθες από τη ζωή, σε ηλικία 84 ετών, ο Tomás Segovia, ίσως ο τελευταίος σημαντικότερος εν ζωή της περίφημης γενιάς των Ισπανών επιστημόνων, λογίων και καλλιτεχνών που έφθασαν αυτοεξόριστοι στο Μεξικό για να ξεφύγουν από τον φρανκισμό. Μιας γενιάς η οποία έδωσε τρομερή ώθηση στις επιστήμες και τα γράμματα της χώρας, μέσα από το ίδρυμα La Casa de España που ίδρυσε ο προοδευτικός πρόεδρος του Μεξικού Lázaro Cárdenas για να τους αξιοποιήσει, του ιδρύματος που το 1940 μετεξελίχθηκε στο περίφημο Colegio de México, ένα από τα σημαντικότερα ερευνητικά και διδακτικά κέντρα του ισπανόφωνου κόσμου.

Ο Σεγκόβια, γεννημένος το 1927 στην Βαλένθια, ύστερα από μια σύντομη περιπλάνηση στη Γαλλία και το Μαρόκο, εγκαταστάθηκε το 1944 στο Μεξικό με την οικογένειά του: μια ακόμη περίπτωση αυτοεξορίας μιας οικογένειας δημοκρατικών Ισπανών λόγω της επικράτησης του φρανκικού καθεστώτος στη χώρα τους.


Σπούδασε Φιλοσοφία και Ισπανική Φιλολογία στο Μεξικό και έλαβε την κατάρτιση καθηγητή της γαλλικής (πρόγραμμα της Παν/μίου της Σορβόνης για το Μεξικό). Εργάσθηκε ως ...καθηγητής της γαλλικής αρχικά (1945–1954) και στη συνέχεια και εργάσθηκε στο ραδιόφωνο, την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, σε έναν διεθνή οργανισμό στο Μπουένος Άιρες, στη διερμηνεία και τη μετάφραση, τη διόρθωση και την επιμέλεια, τις εκδόσεις (στο Μεξικό αλλά και στο Παρίσι, από το 1965–1966). Ασχολήθηκε ακόμη με τη διδασκαλία της μετάφρασης και της διερμηνεία στη αντίστοιχη ανώτατη σχολή του Μεξικού, στην οποία του ανατέθηκε και η εκπόνηση του προγράμματος σπουδών, καθώς και τη διδασκαλία της γλωσσολογίας, της λογοτεχνίας, του κινηματογράφου (στο Colegio de México, στο οποίο απέκτησε οργανική θέση το 1970 μέχρι τη συνταξιοδότησή του, το 1984, αλλά και στο Princeton και αλλού). Αξίζει να σημειωθεί ότι έχει εργασθεί ως συντάκτης σε δύο λογοτεχνικές επιθεωρήσεις που διηύθυνε ο Octávio Paz: Plural και Vuelta.

Έχει γράψει πεζά, δοκίμιο και θεατρικά, είναι όμως γνωστός κυρίως ως ποιητής, με τις συλλογές La luz provisional (1950), El sol y su eco (1960), Anagnórisis (1967), Figura y secuencias(1979), Cantata a solas (1985), Casa del nómada (1994), Fiel imagen (1997), Sonetos votivos (2005 και 2008) κ.ά. Φέτος κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του Cartas de un jubilado. Έχει μεταφράσει Ungaretti, Breton, Agamben, Mircea Eliade, Derrida, Lacan μεταξύ άλλων• ένα από τελευταία μεταφραστικά του έργα είναι η έμμετρη απόδοση του Άμλετ.

Έχει λάβει πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων και τα βραβείαJuan Rulfo, Federico García Lorca, Xavier Villaurrutia, Magda Donato, Octavio Paz (2000), Alfonsο X (μεξικανικό βραβείο μετάφρασης).
Τα τελευταία χρόνια ζει ανάμεσα στη Μαδρίτη και την Πόλη του Μεξικού.

Τελικά τι είναι ο Tomás Segovia, Ισπανός ή Μεξικανός; Ας αφήσουμε τον ίδιο να απαντήσει: «Δεν ανήκω ούτε στη μια ούτε στην άλλη χώρα, σε καμιά ομάδα, γενιά, λογοτεχνικό ρεύμα ή κάτι ανάλογο. Αυτό δεν το έχω επιδιώξει, απλά πιστεύω πως αυτή ήταν η βουλή της μοίρας μου, γιατί πάντα με θυμάμαι να πηγαίνω από τόπο σε τόπο, αλλάζοντας χώρες, ακόμη και περιοχές μέσα στις χώρες».

Ο ίδιος, παρ’ όλα αυτά, πιστεύει πως είναι ένας ποιητής στον οποίο θα αναγνώριζε κανείς εξίσου τον εξόριστο και τον μη εξόριστο, τον Ισπανό και τον Κινέζο. Ένας ποιητής το κόσμου… χαρακτηριζόμενος από το οικουμενικό πνεύμα ενός κατασταλαγμένου μοντερνισμού.

Ο ισπανόφωνος αναγνώστης μπορεί να παρακολουθεί στο τακτικά ανανεούμενο blog τού Tomás Segovia την εξέλιξη της λογοτεχνικής του παραγωγής. Και όχι μόνον: στη στήλη disparadero θα συναντήσει τις επίκαιρες και πάντα ενδιαφέρουσες και διαυγείς απόψεις του ανήσυχου διανοούμενου που δεν αποσύρθηκε ποτέ στο χρυσελεφάντινο πύργο του: άλλοτε να κατακεραυνώνει την αντιλαϊκή πολιτική στην Ευρώπη με το πρόσχημα της οικονομικής κρίσης και άλλοτε να συλλέγει υπογραφές υπέρ του ισπανού δικαστή B. Garzón, ο οποίος διώκεται από το δικαστικό σώμα της χώρας του γιατί τόλμησε να ξεκινήσει την αναδίφηση των εγκλημάτων του φρανκισμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου